Z historii Macierzy

    Macierz Ziemi Cieszyńskiej, (początkowo: Macierz Szkolna dla Księstwa Cieszyńskiego, po 1918 r. - Macierz Szkolna Ziemi Cieszyńskiej) to najstarsza organizacja społeczno - kulturalna na Śląsku Cieszyńskim. Skupia w swoich szeregach ponad 1000 członków zrzeszonych w 27 kołach terenowych. 
Powstała 9 listopada 1885 roku, a jej założycielem był Paweł Stalmach, działacz narodowy i społeczny. Główny cel, jaki sobie Stalmach  założył wyrażał  się  w  haśle  "narodowość  i oświata".
     Jedną  z  bolączek  trawiących cieszyńskich Polaków był brak polskiej inteligencji, a przede wszystkim polskiej szkoły i polskich nauczycieli.
    Początkowy okres działania Macierzy był  więc nastawiony na budowę od podstaw polskiej oświaty na ziemi od wieków opanowanej i germanizowanej  przez austriacką administrację.
Pierwszym celem stowarzyszenia było założenie polskiego gimnazjum w Cieszynie. Rozpoczęto zbiórkę funduszy na ten cel. Pierwszych uczniów do prywatnego polskiego gimnazjum przyjęto w październiku 1895 roku.  Paweł Stalmach nie doczekał spełnienia swego marzenia.
Dzięki poparciu wielkich mecenasów  jak Antoni Osuchowski czy Henryk Sienkiewicz,  Macierz Szkolna otwierała swe kolejne placówki oświatowe. Między innymi w 1908r. polskie Seminarium Nauczycielskie w Cieszynie. Poprzez powstające koła prowadziła pozaszkolną pracę oświatową (zakładanie bibliotek, urządzanie odczytów, koncertów, przedstawień itp.).
    Obecnym spadkobiercą Pierwszego Polskiego Gimnazjum na Śląsku Cieszyńskim  jest  Liceum Ogólnokształcące im.  Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie.
    Pierwszymi mieszkańcami Grodźca, którzy uzyskali maturę w powstałym w 1895 roku Polskim Gimnazjum na Śląsku Cieszyńskim   byli:  Wiktor Kubaczka (1908),  Alojzy Siemiennik (1914), ks. Karol Masny (1918), Alfred Tomanek (1919), ks. Alojzy Bima (1934).

Pełniejsze ujęcie historii Macierzy znajduje się na stronie: www.macierz.cieszyn.pl
 

  
Opr. Edward Cichy